Ekstrakcja grzybów to proces, który pozwala na wydobycie i koncentrację cennych związków bioaktywnych obecnych w grzybach. Te naturalne substancje mają ogromny potencjał prozdrowotny, jednak wiele z nich jest zamkniętych wewnątrz twardych ścian komórkowych grzybów. Proces ekstrakcji jest kluczowy, aby te związki stały się biodostępne, czyli przyswajalne przez nasz organizm.
Dlaczego ekstrakcja grzybów jest ważna?
Grzyby witalne zawierają bogactwo różnorodnych związków bioaktywnych, które mogą wspierać zdrowie na wiele sposobów. Jednak większość tych cennych składników ukrytwa się wewnątrz twardych ścian komórkowych grzybów. Aby te związki mogły być efektywnie wykorzystane przez nasz organizm, konieczne jest rozbicie tych ścian. Podgrzewanie grzybów to jedna z podstawowych metod, która pozwala na uwolnienie pełnego spektrum korzyści zdrowotnych, jakie oferują te grzyby. Odpowiednio przeprowadzona ekstrakcja nie tylko zwiększa biodostępność substancji, ale również może wpłynąć na ich stabilność i skuteczność w długotrwałym użytkowaniu.
Metody ekstrakcji grzybów
Gotowanie na wolnym ogniu
Gotowanie grzybów na wolnym ogniu to jedna z najbardziej tradycyjnych i powszechnie stosowanych metod ekstrakcji. Proces ten polega na długotrwałym gotowaniu grzybów w wodzie, co pozwala na powolne rozpuszczanie i uwalnianie związków, takich jak beta-glukany. Długotrwałe gotowanie sprawia, że ściany komórkowe grzybów stają się bardziej przepuszczalne, co umożliwia uwolnienie zawartych w nich substancji. Jednym z ograniczeń tej metody jest fakt, że długie gotowanie może prowadzić do utraty niektórych cennych składników odżywczych, w tym niektórych witamin z grupy B. Niemniej jednak, inne witaminy, takie jak B6, B12 czy ryboflawina, są mniej podatne na działanie wysokiej temperatury, co sprawia, że nadal zachowują swoje właściwości nawet po dłuższym gotowaniu.
Podwójna ekstrakcja: alkohol i ciepło
Podwójna ekstrakcja to zaawansowana metoda, która łączy w sobie działanie ciepła i alkoholu, aby maksymalnie wykorzystać potencjał leczniczy grzybów. Alkohol jest wyjątkowo skutecznym rozpuszczalnikiem, który doskonale nadaje się do ekstrakcji diterpenów i triterpenów – związków o niskiej masie cząsteczkowej, które występują w grzybach witalnych. Zastosowanie alkoholu pozwala na uzyskanie bardziej zróżnicowanego ekstraktu, który zawiera zarówno związki rozpuszczalne w wodzie, jak i te rozpuszczalne w alkoholu. Dzięki temu podwójna ekstrakcja umożliwia uchwycenie pełnego spektrum korzyści zdrowotnych, jakie oferują grzyby. Warto jednak pamiętać, że niektóre związki mogą być wrażliwe na działanie ciepła, dlatego ważne jest, aby proces ekstrakcji przeprowadzać z odpowiednią starannością, aby nie utracić cennych składników.
Jak zastosować ekstrakcję grzybów w domowych warunkach?
Ekstrakcja grzybów może być z powodzeniem przeprowadzana w domowych warunkach, przy użyciu prostych narzędzi, takich jak szybkowar czy garnek. Jedną z najprostszych metod jest gotowanie grzybów na wolnym ogniu, co pozwala na uzyskanie ekstraktu bogatego w związki bioaktywne. Twarde grzyby, takie jak reishi, wymagają dłuższego czasu gotowania, aby ich twarde ściany komórkowe mogły uwolnić zawarte w nich substancje. Zaleca się gotowanie takich grzybów przez około 60 minut w szybkowarze ustawionym na wysokie ciśnienie. Z kolei delikatniejsze grzyby, takie jak soplówka, mogą być gotowane przez krótszy czas, do 30 minut. Kluczem do uzyskania pełnego spektrum korzyści jest połączenie ugotowanego owocnika grzyba z płynem, w którym był gotowany. Spożywanie zarówno ugotowanego grzyba, jak i wywaru, pozwala na maksymalne wykorzystanie wszystkich dobroczynnych związków.
Jak przygotować skoncentrowany ekstrakt z grzybów?
Ekstrakcja grzybów to proces, który pozwala na pełne wykorzystanie ich potencjału zdrowotnego. W zależności od wybranej metody, można uzyskać różnorodne ekstrakty, które mogą wspierać zdrowie na wiele sposobów – od poprawy odporności po wsparcie funkcji umysłowych. Ważne jest, aby dostosować metodę ekstrakcji do rodzaju grzybów oraz zamierzonych korzyści zdrowotnych. Dzięki odpowiedniej ekstrakcji możesz cieszyć się pełnym spektrum korzyści, jakie oferują te naturalne produkty, od poprawy odporności po wsparcie zdrowia mózgu. Różne metody, takie jak podwójna ekstrakcja czy ekstrakcja wodą, pozwalają uzyskać ekstrakty o wyjątkowej skuteczności, które można stosoować w codzienniej diecie.
Źródła
Christopher Hobb’s (2020), Medical mushrooms. The essential guide.
Pin Gong (2020),Extraction methods, chemical characterizations and biological activities of mushroom polysaccharides: A mini-review, https://doi.org/10.1016/j.carres.2020.108037.